Azerbaycan ordusunun 30 yıldır Ermenistan işgali altında bulunan topraklarını geri almasının ardından, yeniden imar süreci hız kazandı. Süreçte Azerbaycan firmaları kadar, Türk firmalarının da imzası olacak. Yol yapımından, enerji santral projelerine kadar pek çok kritik alanda Türk firmaları, yöneticileri ve mühendisleri görev alacak İşgalden kurtarılan yerlerin büyük çoğunluğu, ‘hayalet andırıyor. Ağdam, Fuzuli, Cebrayil, Zengilan gibi kentlerde işgal döneminde büyük tahribat yaşanmış durumda. Bu yüzden Azerbaycan, işgalinden kurtarılan topraklarda modern şehircilik ilkelerinin esas alındığı kapsamlı imar çalışmaları başlattı.
‘Zafer Yolu’
Yeniden kurulacak yerleşim birimlerinde “akıllı şehir” ve “akıllı köy” konseptleri temel alınacak. Dağlık Karabağ’ın zengin su kaynakları, güneş ve rüzgar enerjileri de kullanılarak, “yeşil enerji” bölgeleri oluşturulacak. Bölgedeki ilk proje Fuzuli’den Şuşa’ya uzanan yeni yolla başladı. Azerbaycan ordusunun işgalden kurtardığı, tarihi ve stratejik önemdeki Şuşa kentine kadar uzanan Zafer Yolu’nun yarısını, zaferdeki rolüne atıfla Türkiye yapacak. 84 kilometrelik Zafer Yolu’nun 0-51 kilometreleri arasını Azerbaycan firmaları, 51-84 kilometre arasındaki bölümünü ise Türk firmaları Kolin ve Cengiz İnşaat üstlendi. Zafer Yolu’nun paralelindeki 102 km’lik otoyolu da Türk ve Azerbaycanlı firmalar yapıyor. Zafer Yolu’nun ağustos ayına kadar, otoyolun ise yıl sonuna kadar tamamlanması planlanıyor. Türkiye ayrıca, Kelbecer yolunun altyapısını da düzenleyecek.
Fuzuli’ye havalimanı
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in temelini attığı Fuzuli Uluslararası Havalimanı ise Şuşa’nın ve Güney Kafkasya’nın cazibe merkezine dönüşmesine katkı sunacak. Havalimanı inşası, 15 Türk mühendis ve proje müdürüne emanet. Havalimanının pist bölümünün ağustos ayına kadar tamamlanması bekleniyor. Bina ve diğer kısımların yapımında da Türk firmaları etkin görev alacak.
Azerbaycan Havayolları Direktörü Farhan Guluyev, “30 yıllık Ermeni işgalinden sonra bir harabeyi teslim aldık. Tarihi zaferimizin ardından altyapı ve lojistik çalışmalarına hız kazandırdık. Bölgenin tekrar canlanması sağlanacak ve Şuşa bir turizm merkezine dönüşecek ve lojistik merkez halini alacak” diye konuştu.
Azvirt Proje Koordinatörü Bülent Mersinli ise, “Türk firmaları yol yapımı altyapı çalışmalarının büyük kısmını üstlendi. Pist kısmı tamamlandıktan sonra, bina inşaatının başlamasıyla Türk firmaları davet edilecek” dedi.
Enerji projelerine de ağırlık veren Azerbaycan; Cebrayil, Şuşa, Zengilan, Kubatlı, Laçin, Kelbecer’de elektrik santrali kuruyor. Sukavuşan’da da elektriğe ek olarak, su santrali kurulacak. Elektrik hattının yıl sonuna kadar tamamlanması planlanıyor.
Mayın temizliğine Mehmetçik katkısı
Azerbaycan ordusu, yaklaşık 10 bin kilometre karelik alanda mayın temizleme çalışmalarına da ağırlık veriyor. Yaklaşık 168 bin metrekarelik alan mayından temizlendi. Azerbaycan Ulusal Mayın Temizleme Ajansı (ANAMA)’nın mayın arama-tarama-temizlik faaliyetlerine Türkiye de katkı sunuyor, eğitim veriyor ve savunma alanındaki tecrübesini de Azerbaycan ile paylaşıyor. 160 Türk askeri mayın kontrol merkezinde çalışma yürütüyor. Ağdam ilindeki mayın temizleme çalışmalarında da doğrudan rol alıyor. ANAMA mayın arama tarama temizleme müdürü Mabad Mehmedov, Türk ordusuyla sorumlulukları bölüştüklerini ifade etti.